ابوالطیب سند بن علی یهودیابوالطیب سند بن علی بغدادی یهودی (م حدود ۲۹۰ هـ) از ریاضیدانان و اخترشناسان قرن سوم قمری بود که به خدمت مامون درآمد. او آثار و تالیفاتی در علم حساب و هندسه دارد. ۱ - معرفی اجمالیابوطیب سند بن علی بغدادی، از ریاضیدانان و منجمان سده سوم و معاصر مامون عباسی (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ هـ) بود. او ابتدا یهودی‌مذهب بود و کنیسه‌ای در پشت باب الشمالیه بغداد بنا کرد و سپس به دست مامون اسلام اختیار نمود. ابوطیب فردی فاضل و عالم به رصد ستارگان بود. او در خدمت خلیفه بود و مامون او را به اصلاح آلات رصد گماشت. سند بن علی در بغداد به رصد اشتغال جست و به آزمون مواضع ستارگان پرداخت، ولی به خاطر مرگ مامون در سال ۲۱۸ هـ رصد وی ناتمام ماند. سند بن علی، زیجی تنظیم کرده بود که بنا به قول قفطی، تا زمان وی یعنی سال ۶۴۶ هـ مورد استفاده منجمان بوده است. [۳]
قفطی، علی بن يوسف، تاریخ الحکماء، ص۲۰۶.
۲ - آثارکتابهای المنفصلات و المتوسطات، القواطع، الحساب الهندی، الجمع و التفریق و الجبر و المقابله از آثار ابوطیب است و نیز گفته شده که کتاب المدخل در علم نجوم که ابومعشر به خود نسبت داده و نیز التسع مقالات فی الموالید و کتاب القرانات که به ابن‌بازیار نسبت داده شده، از تالیفات وی می‌باشند. [۶]
دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۸، ص۱۲۱۵۶.
همچنین به گفته منابع، وی در علم مثلثات هم تالیفاتی داشته است. [۷]
شربل، موریس، موسوعة علماء الریاضیات، ص۱۶۲.
۳ - تاریخ وفاتبه گفته اسماعیل پاشا، ابوطیب در حدود ۲۹۰ هـ درگذشت. ۴ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۹]
قربانی، ابوالقاسم، زندگی‌نامه ریاضیدانان دوره اسلامی، ص۲۷۴.
[۱۰]
جاودان، محمدعلی، انتقال علوم یونانی به عالم اسلام، ص۲۵۳.
۵ - پانویس
۶ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۸۴، برگرفته از مقاله «ابوطیب سند بن علی بغدادی». • عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۴۸۴. رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 290 (قمری) | ریاضیدانان قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | کارگزاران خلفای عباسی | منجمان قرن 3 (قمری)
|